د. عمر جویا
در این مقاله، با رجوع به منابع اولیه، رویکرد امام ابوحنیفه را در علم کلام و بعضی از اصول اعتقادی او را در باب توحید، ایمان و ارجاء توضیح می‌دهم. در این مقاله کوشیده‌ام تا بر پرسش‌های ذیل بحث‌هایی داشته باشم:
* آیا اصول عقیدتی‌ای را که امام ابوحنیفه در رساله‌هایش نقل نموده، از ابداءات و اجتهادات خودش می‌باشد یا اینکه آن‌ها را از استادان فقیه و محدث‌اش از جملۀ تابعین اخذ نموده بود؟
* اینکه امام ابوحنیفه پس از مدتی از اشتغال در علم کلام، به علم فقه روی آورد و تمرکز ورزید، و اینکه شاگردانش را از مناظره در مسائل کلامی در تجمعات و ملأ عام منع می‌نمود، آیا این‌ها به معنای روی گشتاندن و تحریمِ علم کلام است؟
* آیا امام ابوحنیفه در حلقات داخلی تدریس خود نیز در باب مخلوق یا غیرمخلوق بودن قرآن خاموشی گزیده بود؟ چرا علی‌رغم اینکه امام ابوحنیفه و شاگردانش از مناظره‌های کلامی دوری ورزیده بودند، باز هم از جانب افراطگرایان اهل حدیث تکفیر، تضلیل و تبدیع گردیدند؟
* امام ابوحنیفه بر اساس کدام دلائل، عمل را جزو ایمان ندانسته بود؟
* خوارج، معتزله و اهل سنت از «ارجاء» کدام معانی را مُراد دارند؟ آیا نسبت دادنِ امام ابوحنیفه به گروه مُرجئه درست و صادقانه است؟
* چرا مسئلۀ تکفیر یا عدم تکفیر گنهکاران در میان سلف به یکی از مسائل داغ مبدل شده بود؟
* اصول و قواعد امام ابوحنیفه در باب تکفیر کدام‌ها اند؟
تلاش ورزیده‌ام که به سوالات فوق، پاسخ‌های مُستند از منابع اولیه ارائه کنم.
مقاله را از پیوندهای ذیل مطالعه و دانلود نموده می‌توانید:
https://bayyinat.org/?page_id=1883
https://t.me/andeshagahe_maturidi/669
مردم مسلمان افغانستان مردم متحد، صلح دوست، عرفان دوست، پيرو مذهب امام اعظم ابوحنيفه (رح) و بيزار از هر نوع بي اتفاقي و خشونت است. متاسفانه مدارس و مراكزي در شهر هرات فعاليت دارند و موجب بي نظمي، بي عقيده گي؛ و تكفير و توهين به امامان مجتهد و ائمه دين مي كنند، لذا بر آن شديم تا جمعي از نويسندگان از حريم عقيده و مذهب اهل سنت و جماعت دفاع نمائيم. منتظر نظرات، پيشنهادات و انتقادات شما هستيم.